سیزده به در، پس از دوازده روز به یاد دوازده ماه
- چهارشنبه, ۱۳ فروردين ۱۳۹۳
سیزده به در، پس از دوازده روز به یاد دوازده ماه
بدون شک هر شروعی پایانی دارد. شاید مهم ترین اثری که جشن «سیزده به در» می گذارد پایان دادن به رسمی بودن شادی های نوروز باشد. چه زیباست که این روز را در طبیعت زیبا بگذرانیم و از زیبایی های طبیعت بهره ببریم همانطور که نوروز را به خاطر تازه شدن طبیعت جشن می گیریم.
روز سیزدهم فروردین یکی از روزهای شاد برای ایرانیان محسوب می شود و هر ساله اوقات زیبایی را برای آنها رقم می زند. درباره ی این جشن گفته های زیادی بیان می شود و روایات و افسانه های دلکشی نقل شده است.
هرچند در میان جشن های ایرانی دو جشن چهارشنبه سوری و «سیزده به در» کمی مبهم هستند اما باید پذیرفت نحس بودن «سیزده به در» گفته ای نادرست است و بر عکس، این روز یکی از روزهای فرخنده و سعد بوده است.
از «تیر شید» تا «تیر روز»
قبل از آنکه به بررسی آنچه پژوهشگران درباره سیزده به در گفته اند بپردازیم، علاقه مندم آنچه برایم شگفت انگیز می نمود را بیان کنم:
امروز مردم ما با چهارشنبه سوری به استقبال نوروز می روند و با «سیزده به در» به صورت رسمی به جشن های نوروزی پایان می دهند. بعید نیست که همین دیدگاه باعث بوجود آمدن این جشن ها شده باشد و جالب آنکه هر دو جشن با تیر ارتباط دارند. (پژوهش کامل پیرامون متن چهارشنبه سوری)
تیر
سیزدهم هر ماه خورشیدی که تیر روز نامیده می شود مربوط به ستاره ارجمندی است که تیر نام دارد و در پهلوی آن را تیشتر می گویند.
تیر در کیش مزدیسنی مقام بلند و داستان شیرین و دلکشی دارد و جشن بزرگ تیر روز از تیر ماه نیز که جشن تیرگان است به نام او می باشد.
معقول ترین گفته
همان طور که گفته شد فلسفه ی سیزده به در کمی مبهم است. در کتابهای تاریخی پیش از قاجار اشارهی مستقیم و دقیقی به وجود چنین مراسمی نشده است. اما معقول ترین موردی که درباره ی سیزده به در گفته می شود این گفتار است:
«ایرانیان پس از دوازده روز از نوروز که به یاد دوازده ماه از سال است، روز سیزدهم نوروز را که روز فرخنده ایست به باغ و صحرا می رفتند و شادی می کردند و در حقیقت با این ترتیب رسمی بودن دوره نوروز را به پایان می رسانیدند.»